Türkiye Aile Yapısı Araştırması

Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması (TAYA 2011), 2006 yılında şimdi mülga olan ASAGEM Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü) ile TUİK tarafından gerçekleştirilmiş olan “Aile Yapısı Araştırması”nın devamı niteliğinde tarafımızdan  hanelerin ve bireylerin demografik, biyografik özellikleri ve Türkiye’deki ailelerin güncel durumlarını orta çıkarmak amacıyla Türkiye kent/kır, Türkiye İBBS1 (NUTS1 düzeyindeki12 bölge) ve üç büyük il (İstanbul, Ankara, İzmir) bazında tahmin verebilecek biçimde TÜİK’ten Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS 2010) üzerinden temin edilen 16.500 adreste Ağustos-Ekim 2011 tarihleri arasında PAPI-Paper and Pencil Interviewing-Kağıt Kalem Destekli Yüzyüze görüşmelerde anket uygulaması şeklinde gerçekleştirilmiştir.

Yapılan araştırma sonucunda Türkiye’de hane halkı büyüklüğü 3,59 kişidir. Düşük SES düzeyinde 3,89 kişi olan hanehalkı büyüklüğü orta SES düzeyinde 3,52 kişiye ve üst SES düzeyinde ise 3,19 kişiye düşmektedir.

Yanı sıra Türkiye’deki en yaygın aile tipi çekirdek ailedir (%68,6). Türkiye’deki ailelerin % 51’i ise tam çekirdek ailedir. Ülkemizde geniş aile yapısı varlığını sürdürmekle birlikte oranı düşüktür (%10,1).

Kümeleme analizi ile tespit edilen ayrımlara göre en düşük gelir kümesi aylık 430 TL’den daha düşük gelire sahip hanelerdir (%6,4). Bu hanelerde asgarî ücretli dahî bulunmamakta, söz konusu haneler büyük ölçüde geçici, mevsimlik veya marjinal işler yapan bireylerden oluşmaktadır. Bu grubu geleneksel SES ayrımlarında E grubu olarak dahî nitelendirmek yanlış olacaktır. İkinci küme, geliri 450-810 TL aralığında olup (%32,1), en az bir asgarî ücretli bireye veya birden fazla gelir getiren üyeye sahip hanelerdir. Bu küme ülkedeki en kalabalık grup 148 Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması 2011 olup, neredeyse hanelerin üçte birini kapsamaktadır. Hemen bir üstte bulunan 812-1.200 TL gelir aralığı ise (%23) ülkedeki ikinci en kalabalık grup olarak tüm hanelerinde dörtte birinden azını içermektedir. Sırasıyla 1.250-1.870 TL gelir grubu (%16,9) ve 1.900-3.060 TL grubu (%16,5) üçünde ve dördüncü kalabalık kümeleri oluşturmaktadır. Öte yandan 3.200-5.500 TL gelir aralığı (%3,9) en küçük ikinci kümeyi oluşturmakta, en küçük küme ise aylık hane geliri 5.600 TL ve üzerinde olan (%1,2) haneleri kapsamaktadır.

Hanelerin statülere dağılımı ise üst statü %13,4 orta statü %40,2 ve alt statü %46,4 iken hane fertlerinin statülere dağılımı üst statü %11,7 orta statü %11,7 ve alt statü %49,5’tir.

Araştırmaya dair tüm bulgular ilişikte "Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması Kitabı" dosyasında yer almaktadır.